Cơ chế tác dụng của Meriva® đối với bệnh Alzheimer
Trong những năm qua, nhiều nghiên cứu đã chứng minh tác dụng của Meriva® trong việc chống viêm, chống Oxy hóa…,ghi nhận tiềm năng hỗ trợ điều trị ung thư, bệnh tim mạch, viêm khớp, bệnh Crohn, viêm loét dạ dày, đại tràng, bệnh bạch cầu, bệnh vẩy nến… Với dạng bào chế phytosome, hệ Curumin-Lecithin vừa tan trong nước, vừa có đặc tính thân dầu, nhờ đó Meriva® dễ dàng đi qua màng tế bào để thực hiện quá trình hấp thu. Theo một nghiên cứu được đăng tải trên The Journal of Biological Chemistry vào tháng 12, năm 2004, Curcumin ở kích thước nano có khả năng thâm nhập qua hàng rào máu não – Rào cản ngăn chặn sự thâm nhập của các tác nhân lạ vào trong não bộ. Điều đó đồng nghĩa việc Meriva® (thuộc nhóm tiểu phân nano có cấu tạo lipid) có khả năng thâm nhập để điều trị hoặc hỗ trợ điều trị một số bệnh liên quan đến não bộ, trong đó có Alzheimer.
(Xem thêm: Tìm hiểu những vấn đề cơ bản về Meriva®)
Bệnh Alzheimer (AD) là một bệnh thoái hóa thần kinh tiến triển. Nó được đặc trưng bởi sự suy giảm nhận thức, trí nhớ và hành vi, làm ảnh hưởng tới các hoạt động hằng ngày cũng như chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Đây là loại bệnh trầm cảm tiền lão và lão niên phổ biến nhất. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 5% nam giới và 6% phụ nữ trên 60 tuổi bị ảnh hưởng bởi chứng mất trí nhớ của bệnh Alzheimer trên toàn thế giới. Ở Ấn Độ, tỷ lệ hiện mắc bệnh mất trí trên 1000 người là 33,6 %, trong đó Alzheimer chiếm khoảng 54% và chứng mất trí nhớ mạch chiếm khoảng 39%. Alzheimer ảnh hưởng đến khoảng 4,5 triệu người ở Hoa Kỳ trong đó khoảng 10% dân số trên 65 tuổi, và con số này dự kiến sẽ tăng gấp bốn lần vào năm 2050. Tần suất tăng lên 50% vào năm 80 tuổi. Hàng năm, có hơn 100 tỷ đô la dành cho chăm sóc sức khoẻ ở Hoa Kỳ được sử dụng để điều trị Alzheimer ở các cơ sở chăm sóc chính.
Bệnh bắt đầu từ việc các tế bào thần kinh ở vỏ não bị mất dần và teo lại, xảy ra chủ yếu ở thùy thái dương và thùy đỉnh. Phản ứng viêm xảy ra tạo nên sự lắng đọng các mảng thoái hóa amyloides và các đám rối sợi thần kinh. Các mảng thoái hóa amyloids thường dày đặc, thành phần chính là peptit amyloid 39-42 amino acid (beta) (A-beta) không tan, xung quanh có viêm thần kinh loạn dưỡng, các tế bào hình sao và tiểu thần kinh đệm hoạt động. Số lượng bạch cầu đơn nhân và đại thực bào tăng lên trong thành mạch não và các tế bào tiểu thần kinh nền hoạt động.
Hình 1: Mảng amyloid – một cấu trúc bất thường đặc trưng ở bệnh nhân Alzheimer
Với khả năng thâm nhập qua hàng rào máu não, Meriva® tác dụng lên bệnh Alzheimer thông qua nhiều cơ chế khác nhau. Các cơ chế này được cho là có liên quan đến một số tính chất nhất định của Curcumin như chống viêm, chống oxy hóa, ảnh hưởng tới việc hình thành mảng amyloids beta, hạn chế độc tính kim loại. Có thể kể tới một số cơ chế tác dụng dưới đây:
1. Meriva® ảnh hưởng tới hoạt động của đại thực bào.
Một nghiên cứu tiến hành tại Đại học Nam California Los Angeles (UCLA) cho thấy curcumin (thành phần của Meriva®) có thể làm tăng hoạt động của các đại thực bào trong việc dọn dẹp các mảng amyloides ở bệnh Alzheimer. Các đại thực bào đóng một vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các protein lạ. Curcumin được xử lý cùng với các đại thực bào lấy từ máu của 9 tình nguyện viên: 6 bệnh nhân Alzheimer và 3 người khỏe mạnh. Sau đó, amyloids beta được đưa vào. Kết quả cho thấy sự thực bào các mảng amyloides ở nhóm bệnh nhân Alzheimer có đại thực bào được xử lý curcumin mạnh hơn đáng kể so với ở nhóm bệnh nhân Alzheimer có đại thực bào không được xử lý curcumin. Điều đó chứng tỏ Meriva® có thể hỗ trợ hệ miễn dịch trong việc làm sạch các mảng amyloides beta
2. Meriva® tốc động tới tế bào thần kinh đệm.
Các nghiên cứu mô học gần đây cho thấy sự có mặt của tiểu thần kinh đệm dạng hoạt động và các tế bào hình sao trên các mảng A-beta trong não ở những bệnh nhân bị Alzheimer. Các tiểu thần kinh đệm được hoạt hóa tiết ra các cytokine và một số chất trung gian hóa học làm nghiêm trọng thêm tình trạng bệnh lý liên quan đến A-beta. Vì vậy, thần kinh đệm là một phần quan trọng trong quá trình bệnh sinh của Alzheimer. Curcumin trong Meriva® có tác dụng chống tăng sinh tế bào tiểu thần kinh đệm, ảnh hưởng đến sự tăng sinh và biệt hóa tế bào thần kinh đệm. Sự ức chế tăng sinh và biệt hóa của tế bào tiểu thần kinh đệm đã được nghiên cứu tại Đại học Nam California Los Angeles (UCLA). Các nhà nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của curcumin ở các nồng độ 4, 5, 10, 15, 20 µM lên các tế bào thần kinh C-6 glioma 2B-clone ở chuột, thử nghiệm kéo dài trong 6 ngày, cho thấy nồng độ càng cao, khả năng ức chế tăng sinh tế bào thần kinh đệm càng lớn
3. Meriva® đóng vai trò là chất chống viêm trong bệnh Alzheimer.
Một trong những nguyên nhân quan trọng trong bệnh Alzheimer là viêm mãn tính các tế bào thần kinh. Một số nghiên cứu đã chứng minh được các yếu tố liên quan đến viêm như bệnh tiểu đường, tiểu cầu… gắn liền với sự lắng đọng của amyloid-beta. Bệnh nhân sử dụng kéo dài một số thuốc chống viêm phi steroid (NSAIDs) như ibuprofen đã được chứng mình là giảm nguy cơ phát triển các triệu chứng của bệnh Alzheimer. Tuy nhiên, việc sử dụng NSAIDs trường diễn có thể gây ra độc tính với thận, gan và đường tiêu hóa. Meriva® có tác dụng chống viêm rất mạnh. Thông qua các cơ chế chống viêm khác nhau, nó có thể có vai trò trong điều trị Alzheimer. Meriva® ức chế biểu hiện của protein Egr-1và sự liên kết DNA-Egr-1 trong các tế bào bạch cầu đơn nhân THP-1. Bằng cách ức chế liên kết DNA-Egr-1, Meriva® làm giảm viêm.
Ngoài ra, Meriva® có khả năng ức chế cyclooxygenase (COX-2), phospholipases, yếu tố phiên mã và các enzyme tham gia vào việc chuyển hóa phospholipids màng thành prostaglandin. Việc giảm sinh sản ra các gốc tự do (ROS) do kích thích bạch cầu trung tính và sự ức chế AP-1 và NF-Kappa B đã ức chế sự giải phóng các cytokines gây viêm TNF (tumor necrosis factor)-alpha and IL (interleukin)-1 beta. Nói chung, Meriva® làm giảm sự giải phóng các chất trung gian hóa học và các cytokines gây viêm
(Xem thêm: Meriva® với tác dụng chống viêm)
4. Meriva® có tác dụng chống Oxy hóa.
Meriva® ức chế hoạt động của AP-1, một yếu tố phiên mã liên quan đến biểu hiện của amyloids. Meriva® được chứng minh là có tác dụng chống oxy hóa mạnh thông qua việc ức chế hình thành các gốc tự do. Nó làm giảm sự oxy hóa lipoprotein tỷ trọng thấp và các gốc tự do, là những nguyên nhân gây suy giảm tế bào thần kinh, không chỉ ở Alzheimer mà còn ở các bệnh rối loạn thoái hoá thần kinh khác như Huntington và Parkinson. Meriva® có tính chất chống oxy hoá mạnh và chống viêm; theo các nhà khoa học, các đặc tính này giúp giảm các triệu chứng của Alzheimer gây ra bởi quá trình oxy hóa và viêm. Một nghiên cứu tiến hành tại Đại học Jawaharlal Nehru (Ấn Độ) đã chứng minh curcumin trong Meriva® có tác dụng làm giảm đáng kể sự oxy hóa lipid và tích lũy lipofuscin – các yếu tố làm tăng quá trình lão hóa . Nó cũng làm tăng hoạt tính của enzym superoxide dismutase, ATPase natri-kali – các yếu tố làm giảm quá trình lão hóa. Trong một nghiên cứu khác, curcumin đã được chứng minh có tác dụng bảo vệ các tế bào não khỏi ảnh hưởng của amyloid-beta (1-42) nhờ con đường chống oxy hóa.
5. Thông qua con đường Haemoxygenase.
Meriva® có khả năng kích thích mạnh hemoxygenase, một protein có vai trò chống oxy hóa, bảo vệ tế bào. Bằng cách ức chế phức hợp Nrf2-keap1 và tăng liên kết với 1ARE, Meriva® hoạt hóa hemoxygenase. Meriva® kích thích hoạt động của hemoxygenase ở tế bào hình sao, từ đó làm tăng lượng glutathione. Glutathione là một chất chống oxy hoá quan trọng thuộc nhóm thân nước và là đồng yếu tố cần thiết cho các enzyme chống oxy hoá chống lại các gốc tự do nội sinh, bảo vệ ty thể. Số lượng của nó phản ánh khả năng dọn dẹp gốc tự do của cơ thể. Sự suy giảm Glutathion làm tăng quá trình oxy hóa lipid, tăng lão hóa.
6. Tác động của Meriva® lên mảng Amyloid beta.
Đặc điểm nổi bật nhất trong Alzheimer là sự có mặt của các mảng amyloid-beta. Những mảng này về cơ bản là sự tích tụ của các sợi nhỏ gọi là beta amyloid fibrils. Sự lắng đọng của protein amyloid-beta là một dấu hiệu bệnh lý liên quan chặt chẽ đến bệnh Alzheimer, vì vậy, ức chế sản sinh A-beta, ngăn ngừa hình thành mạch A-beta, loại bỏ các A-beta đã được hình thành là một chiến lược tiềm năng trong điều trị Alzheimer. Nghiên cứu cho thấy, Meriva® có khả năng làm giảm tới 40% lượng beta-amyloid ở những con chuột nhắt mắc bệnh Alzheimer. Ngoài ra, với liều thấp nó cũng làm giảm cái gọi là "gánh nặng mảng bám" do các beta-amyloid này gây ra trên não chuột mắc Alzheimer. Việc điều trị ở liều lượng thấp trong thời gian dài hiệu quả hơn so với việc sử dụng liều cao trong việc chống lại sự thoái hóa thần kinh ở bệnh nhân Alzheimer. Ở liều lượng cao hơn, curcumin có trong Meriva® sẽ liên kết với beta amyloid và chặn việc chúng liên kết với nhau. Các tính chất hóa học quan trọng của beta amyloid là nhờ hai nhóm thơm ở cuối và bất kỳ sự thay đổi trong các nhóm này có ảnh hưởng sâu sắc đến hoạt động của nó.
Trong các nghiên cứu in vitro ,curcumin ở trong Meriva® có khả năng ức chế sự tập kết để tạo thành sợi Fibillar A-beta 40. Một nghiên cứu của Nhật Bản sử dụng phương pháp phân tích quang phổ huỳnh quang với các thuốc nhuộm thioflavin và các kính hiển vi điện tử, cho thấy curcumin làm mất ổn định của fA-beta (1-40) và fA-beta (1-42) cũng như sự tăng sinh của chúng.
7. Meriva® hạn chế độc tính của Chì kim loại.
Các nghiên cứu cho thấy kim loại có thể hình thành phức hợp và gây ra độc tính của các A-beta ở não của bệnh nhân Alzheimer. Curcumin trong Meriva® có khả năng tương tác với các kim loại nặng như cadmium và chì,ngăn các kim loại này gây độc thần kinh. Một nghiên cứu tại Đại học Trung Quốc của Hồng Kông sử dụng phương pháp quang phổ cho thấy curcumin có khả năng liên kết với đồng, kẽm và sắt. Ngoài ra, curcumin kết hợp hiệu quả hơn với các kim loại có tính oxi hóa như sắt và đồng so với kẽm. Người ta cho rằng curcumin ngăn chặn các tổn thương viêm do cạnh tranh kim loại với NF-kappa.
8. Meriva® làm giảm Cholesterol.
Chế độ ăn giàu chất béo và tăng cholesterol máu có liên quan đến việc tăng mảng amyloid do tăng este cholestryl nội bào. Bằng cách ức chế sự hình thành cholesterol và giảm peroxit huyết thanh, Meriva® có thể phát huy tác dụng có lợi trên bệnh Alzheimer.
Ngoài tiềm năng trong việc hỗ trợ điều trị, Meriva® còn tương đối an toàn cho người sử dụng. Cho tới nay, chưa có tác dụng không mong muốn rõ ràng nào của Meriva® được báo cáo.
Như vậy, với các đặc tính của mình, Meriva® sẽ là một biện pháp hiệu quả đối với các bệnh nhân Alzheimer.
Xem chi tiết về nguyên liệu thực phẩm chức năng Meriva® (Curcumin Phytosome) tại đây)
Thiên Nguyên
Nguyên liệu ngành Dược, TPCN và TACN
Có thể bạn quan tâm: