Nguyên liệu Vispo giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh phì đại tuyến tiền liệt (Phần 1)

Bệnh phì đại tuyến tiền liệt là sự gia tăng kích thước của tuyến tiền liệt ở người lớn tuổi, chèn ép vào niệu đạo và bàng quang gây ra rối loạn tiểu tiện như: tiểu khó, bí tiểu, tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu ngập ngừng, tiểu không hết. Các biến chứng thường gặp phải ở người mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt là: nhiễm trùng tiết niệu, viêm bàng quang, suy giảm chức năng thận,…gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Cơ chế bệnh sinh của bệnh phì đại tuyến tiền liệt chủ yếu liên quan đến: di truyền, viêm nhiễm, mất cân bằng nội tiết tố, mất cân bằng giữa tăng sinh tế bào và chết tế bào. Bệnh thường gặp ở nam giới ngoài 50 tuổi.

Các liệu pháp điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt hiện đang được sử dụng là: chất ức chế 5-α reductase, chất ức chế phosphodiesterase-5 và liệu pháp laser. Tuy nhiên, những phương pháp điều trị bằng thuốc cũng gây ra những tác dụng phụ không mong muốn cho bệnh nhân mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt như: rối loạn cương dương, tăng nguy cơ liệt dương, rối loạn xuất tinh... Điều này đã khiến các nhà khoa học tìm kiếm các liệu pháp thay thế có ít tác dụng phụ hơn để điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt.

Serenoa repens (Saw palmetto) hay còn gọi là chiết xuất cọ lùn là một trong những cây được nghiên cứu để điều trị đường tiết niệu dưới, đặc biệt là bệnh phì đại tuyến tiền liệt từ thể nhẹ đến trung bình. Trong nghiên cứu này sử dụng là nguyên liệu Vispo. Thành phần hoạt tính sinh học của nguyên liệu Vispo bao gồm phytosterol và các acid béo trong đó Beta – sitosterol được chuẩn hóa hàm lượng từ 2%-3%.

Nguyên liệu Vispo hỗ trợ bệnh phì đại tuyến tiền liệt

Cơ chế hoạt động của nguyên liệu Vispo bao gồm: khả năng ức chế 5α-reductase , cyclooxygenase (COX), 5-lypoxygenase (LOX) và chống tăng sinh tế bào tuyến tiền liệt.

Tác dụng của nguyên liệu Vispo trên bệnh phì đại tuyến tiền liệt được đánh giá dựa trên 3 nhóm tiêu chí:

Cải thiện các chỉ số sinh hóa dựa trên: Kháng nguyên PSA, nồng độ testosterone và testosterone tự do trong huyết thanh.

Cải thiện các triệu chứng lâm sàng dựa trên: Kích thước tuyến tiền liệt, lượng nước tiểu tối đa (Qmax), lượng nước tiểu tồn đọng trong bàng quang sau mỗi lần đi tiểu.

Đánh giá sự cải thiện tổng thể thông qua: Chỉ số  IPSS – Bảng câu hỏi điểm triệu chứng tuyến tiền liệt quốc tế.

Nghiên cứu được thực hiện trên 99 bệnh nhân bị phì đại tuyến tiền liệt trong 12 tuần. Các bệnh nhân được chia ngẫu nhiên thành 3 nhóm:

Nhóm 1 sử dụng giả dược.

Nhóm 2: sử dụng chiết xuất cọ lùn (SPO) 0.2% Beta-sitosterol.

Nhóm 3: Sử dụng nguyên liệu Vispo 3% Beta-sitosterol.

Sơ đồ phân bố mẫu thử nghiệm tác dụng của nguyên liệu Vispo trên bệnh phì đại tuyến tiền liệt

Nghiên cứu được thực hiện trong vòng 12 tuần, có 91 người hoàn thành mục tiêu điều trị. Kết quả điều trị cho thấy, nguyên liệu Vispo giúp cải thiện các chỉ số sinh hóa như:

Nguyên liệu Vispo làm tăng nồng độ testosterone tự do

Testosterone tự do là dạng hoạt động của testosterone hay còn gọi là có hoạt tính sinh học. Nó là chỉ số được dùng để đo sự hoạt động của các cơ quan ở nam giới. Bệnh phì đại tuyến tiền liệt thường có các biểu hiện liên quan đến sinh lý đi kèm như suy giảm chức năng sinh dục, rối loạn cương dương, rối loạn xuất tinh….

Nhóm bệnh nhân phì đại tuyến tiền liệt điều trị bằng nguyên liệu Vispo cho thấy sự gia tăng testosterone từ 6.23ng/dl lên 6.46 ng/dl sau đợt điều trị. Ngược lại, có sự giảm nồng độ testosterone tự do trong kho đó nhóm sử dụng dầu Saw palmetto và giả dược.

Nguyên liệu Vispo làm tăng nồng độ testosterone tự do ở bệnh nhân phì đại tuyến tiền liệt

Tổng nồng độ testosterone có xu hướng giảm ở tất cả các nhóm, tuy nhiên số liệu không có ý nghĩa thống kê. Việc nguyên liệu Vispo làm tăng nồng độ testeosterone tự do góp phần vào cải thiện chất lượng cuộc sống ở nam giới bị mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt.

Nguyên liệu Vispo làm giảm nồng độ kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt (PSA) và enzyme 5α - reductase

PSA là kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt. Những người có tốc độ tăng PSA nhưng < 0.75 ng/mL/năm được chẩn đoán là có nguy cơ mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt.

Nguyên liệu Vispo ức chế các yếu tố gây bệnh phì đại tuyến tiền liệt

Nguyên liệu Vispo có tác dụng làm giảm nồng độ PSA trong khoảng 12 tuần sử dụng trong khi đó nhóm sử dụng chiết xuất cọ lùn và giả dược đều có xu hướng tăng.

Enzym 5α – Reductase có vai trò chuyển nội tiết tố nam testosteron thành chất chuyển hóa Dihydrotesstosteron (DHT). DHT kích thích các thụ cảm thể androgen thúc đẩy sự sao chép và dịch mã của các yếu tố tăng trưởng làm tăng kích thước tuyến tiền liệt.

Nguyên liệu Vispo có tác dụng làm giảm 5α – Reductase, ngăn ngừa quá trình chuyển hóa testosterron thành DHT, từ đó làm giảm kích thước, dẫn tới giảm tình trạng mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới.

Nguyên liệu Vispo ức chế các chất gây viêm

Có một mối liên quan chặt chẽ giữa triệu chứng viêm và bệnh phì đại tuyến tiền liệt, biểu hiện thông qua sự tăng các cytokine tiền viêm như COX2, iNOS…

Nguyên liệu Vispo điều khiển sự biểu hiện của yếu tố phiên mã NF-kB-p-65 và enzyme gây viêm COX-2. Góp phần hạn chế biến chứng viêm đường tiết niệu, viêm bàng quang do bệnh phì đại tuyến tiền liệt gây ra.

Tài liệu tham khảo:

1. A phytosterol-enriched saw palmetto supercritical CO2 extract ameliorates testosterone-induced benign prostatic hyperplasia by regulating the inflammatory and apoptotic proteins in a rat model
2. A double blind, placebo-controlled randomized comparative study on the efficacy of phytosterol-enriched and conventional saw palmetto oil in mitigating benign prostate hyperplasia and androgen deficiency