Phòng bệnh gan hiệu quả nhờ Diệp hạ châu

Diệp hạ châu (hay còn gọi là cây chó đẻ) chứa rất nhiều chất chống oxy hóa thuộc nhóm xanthones, có tác dụng ức chế mạnh mẽ quá trình peroxy hóa lipid trong tế bào gan, vì vậy diệp hạ châu hạn chế hiện tượng viêm, hoại tử tế bào gan. 

Diệp hạ châu phân bố ở khắp các vùng nhiệt đới cổ. Tại Việt Nam, diệp hạ châu đắng mọc hoang trên đất ẩm ở nhiều nơi, thuộc nhóm cây thảo, cao khoảng 10-40 cm, ít phân cành, thân và cành màu lục. Diệp hạ châu có thể dùng toàn cây, thu hái quanh năm, có thể dùng tươi hay phơi sấy khô.

Theo nghiên cứu mới đây của Viện Chiến lược và Chính sách Y tế, một phần 15 dân số Việt Nam thường xuyên sử dụng bia rượu, kéo theo những ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe, gây tổn thương gan với các bệnh như gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan do rượu. 

Theo báo cáo tổng hợp của bác sĩ Lê Minh Khôi - Bệnh viện TW Huế, nghiên cứu được thực hiện năm 2010 cho thấy 40% người thường xuyên sử dụng rượu bia (trong nhóm nghiên cứu) mắc chứng gan nhiễm mỡ; 10% trong số đó tiến triển thành ung thư gan. Khoảng 50% số bệnh nhân viêm gan do rượu ở mức độ nặng sẽ  tiến triển thành xơ gan và khoảng 25% trong tổng số bệnh nhân viêm gan do rượu ở mức độ nhẹ có thể bị xơ gan những năm sau. Bệnh nhân xơ gan thường tử vong do các biến chứng về bệnh não, ung thư gan, xuất huyết tiêu hóa, suy kiệt nặng,…

Chính vì thế, trong thời đại ngày nay, chúng ta càng phải chú trọng đến các biện pháp bảo vệ gan. Hiện nay, xu hướng sử dụng các chế phẩm có nguồn gốc từ dược liệu đang được ưa chuộng vì an toàn và có thể sử dụng lâu dài, thường xuyên. Các dược liệu tốt cho gan như actiso, cà gai leo, hoàng bá, nhân trần và đặc biệt là diệp hạ châu,...được dùng nhiều dưới rất nhiều dạng bào chế, nhất là trong các loại thực phẩm chức năng.

Diệp hạ châu đã được sử dụng trong dân gian ta hơn 2.000 năm nay. Theo y học cổ truyền, dược liệu này vị đắng hơi ngọt, tính mát, quy kinh vào can, đởm (gan, mật) nên có tác dụng kích thích tiêu hóa, tăng tiết mật. Công dụng chính của diệp hạ châu là thanh can lương huyết (mát gan, mát máu), giải độc. Vì thế trong dân gian, diệp hạ châu được sử dụng để điều trị chứng viêm gan, vàng da, rối loạn tiêu hóa. 

Những tác dụng này của diệp hạ châu cũng đã được y học hiện đại chứng minh và công nhận. Chất đắng (phyllathin, triacontanal, hypophyllanthin) trong diệp hạ châu có nhiều tác dụng chữa bệnh, đặc biệt là tác dụng giải độc, khôi phục chức năng gan, rất hiệu quả trong các trường hợp suy giảm chức năng gan, viêm gan do sử dụng nhiều bia rượu. Bên cạnh đó, các hoạt chất chất này làm tăng lượng glutathione trong cơ thể - chất bảo vệ gan nhưng lại thiếu trầm trọng ở những người sử dụng bia rượu thường xuyên. 

Chính vì tác dụng bảo vệ gan hiệu quả và tính an toàn, diệp hạ châu xuất hiện trong các chế phẩm trên thị trường ngày nhiều dưới nhiều dạng bào chế khác nhau như: cao lỏng, cao mềm, cao khô, trà túi lọc, và đặc biệt là các loại thực phẩm chức năng rất tiện sử dụng.