10 dấu hiệu nhận biết bệnh viêm gan siêu vi B
Viêm gan siêu vi là một bệnh lý viêm nhiễm tế bào gan do virus viêm gan gây nên. Siêu vi gây viêm gan gồm có các tuýp như A, B, C, D, E, G. Trong đó, bệnh viêm gan siêu vi B có tần suất mắc bệnh cao nhất và dễ lây lan nhất trong các loại viêm gan. Vấn đề đáng lo ngại ở đây là hiện tại chưa có thuốc đặc trị hiệu quả đối với bệnh viêm gan siêu vi B. Bệnh viêm gan B lây theo các con đường: đường máu, đường tình dục, mẹ truyền sang con (tương tự như bệnh HIV-AIDS).
Nguy cơ trẻ em mắc bệnh viêm gan B tiến triển thành mạn tính là 90%, trong khi con số này ở người lớn là 10%. Những người mắc bệnh viêm gan B mạn tính thường có sức khỏe yếu, ăn uống kém. Nếu điều trị không đầy đủ dễ dẫn đến xơ gan, ung thư gan và tử vong.
Mặt khác, những triệu chứng của một người mắc bệnh viêm gan B thường không điển hình và rất mơ hồ trong giai đoạn đầu nhiễm bệnh. Đặc biệt, có một giai đoạn gọi là cửa sổ, tức là người bệnh đã nhiễm virus viêm gan B nhưng các xét nghiệm hoàn toàn âm tính. Tất cả những yếu tố trên tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh lây lan nhanh trong cộng đồng. Hiện tại, tỷ lệ mắc bệnh viêm gan B tại Việt Nam là 18 – 20 % dân số.
Đối với bệnh viêm gan B, công tác phòng bệnh quan trọng gấp nhiều lần chữa bệnh. Vì vậy, việc tiêm phòng, nhận biết sớm những người có thể đang mắc bệnh để chủ động phòng tránh là nguyên tắc vàng để không mắc bệnh.
Sau đây sẽ là 10 dấu hiệu nhận biết bệnh viêm gan siêu vi B điển hình và cụ thể nhất:
1. Vàng da, vàng mắt
Vàng da, vàng mắt là một dấu hiệu nhận biết bệnh viêm gan siêu vi B điển hình nhất. Do tế bào gan bị hoại tử bởi sự xâm nhập của virus, khả năng kết hợp bilirubin của gan giảm làm cho bilirubin tự do tăng cao trong máu. Chính sự tăng của bilirubin tự do làm cho da và củng mạc mắt có màu vàng. Thông thường, triệu chứng vàng da chỉ kéo dài trong khoảng 3 đến 6 tháng.
2. Đau vùng gan
Đau vùng gan cũng là một dấu hiệu nhận biết bệnh viêm gan siêu vi B thường gặp. Người bệnh có cảm giác đau bụng vùng gan (vùng hạ sườn phải). Đau thường âm ỉ, đôi lúc nhói lên từng cơn. Khi ấn vào vùng hạ sườn phải, người bệnh sẽ cảm thấy đau tức. Đau do viêm gan siêu vi B thường chỉ ở mức độ nhẹ đến trung bình, hiếm khi đau dữ dội.
3. Sốt
Sốt là một triệu chứng có thể gặp nhưng không đặc hiệu. Có những người mắc bệnh nhưng không có triệu chứng sốt. Sốt trong bệnh cảnh viêm gan siêu vi B là sốt nhẹ, kéo dài, không đáp ứng với thuốc hạ sốt thông thường như Paracetamol. Sốt đi kèm ớn lạnh, ho, sổ mũi, đau họng, đau đầu.
4. Tiêu chảy
Tiêu chảy cũng là một triệu chứng có thể gặp nhưng không điển hình. Tiêu chảy do phản ứng của cơ thể khi nhiễm virus, không riêng gì virus viêm gan siêu vi B. Tiêu chảy thường kéo dài trên 1 tuần, không đáp ứng hoặc ít đáp ứng với thuốc điều trị tiêu chảy, thuốc kháng sinh. Tiêu chảy không kèm theo đau bụng, mót rặn. Phân loãng, nhiều nước, không nhầy máu.
5. Nước tiểu sậm màu
Đây là một triệu chứng thường gặp giống như vàng da, vàng mắt. Do gan giảm khả năng kết hợp bilirubin làm cho bilirubin tự do tăng cao trong máu. Điều đó kéo theo sự tăng bilirubin trong thành phần nước tiểu. Chính sự tăng này làm cho nước tiểu có màu vàng sậm như nước trà đặc.
6. Mệt mỏi
Triệu chứng mệt mỏi chiếm khoảng 70% số người mắc bệnh viêm gan B. Mệt cả về thể chất lẫn tinh thần. Người bệnh thường xuyên cảm thấy hụt hơi, dễ cạn năng lượng khi làm những việc từ nhẹ đến trung bình. Cần phân biệt mệt trong bệnh lý gan với mệt do trầm cảm, do bệnh tim mạch, bệnh phổi tắt nghẽn mãn tính.
7. Đau nhức cơ khớp
Triệu chứng đau nhức cơ khớp thường đi kèm với sốt nhẹ là những dấu hiệu nghi ngờ bệnh viêm gan B. Đây là những triệu chứng thường gặp do nhiễm virus. Đau cơ khớp thường khu trú ở tay, chân, khớp khuỷu, khớp gối, khớp cổ tay, khớp cổ chân. Đau mức độ nhẹ nên có nhiều người bỏ qua triệu chứng này.
8. Chán ăn
Chán ăn là một dấu hiệu nhận biết bệnh viêm gan siêu vi B điển hình. Do tế bào gan bị hoại tử nên khả năng bài tiết mật giảm. Điều này dẫn đến giảm hoạt động tiêu hóa, giảm hấp thu thức ăn, nhất là chất béo. Vì vậy, người bệnh sẽ cảm thấy chán ăn, đặc biệt là những thức ăn chứa dầu mỡ như các món chiên, xào, thịt ba rọi,…Người bệnh có thể có cảm giác buồn nôn khi ăn những món ăn nhiều dầu mỡ.
9. Xuất huyết
Một trong những chức năng quan trọng của gan là giúp ổn định quá trình đông cầm máu. Khi gan bị tấn công bởi virus, khả năng này sẽ suy giảm dẫn đến tình trạng xuất huyết. Cơ chế là do giảm yếu tố đông máu, đồng thời giảm hấp thu vitamin K ảnh hưởng đến quá trình đông máu. Xuất huyết có thể từ nhẹ (xuất huyết dưới da, chảy máu chân răng) đến nặng (tiểu ra máu, chảy máu cam, xuất huyết nội tạng,…).
10. Phù
Phù là một dấu hiệu nhận biết bệnh viêm gan siêu vi B nhưng không thường gặp. Nguyên nhân do giảm chức năng gan nên kéo theo giảm sự tổng hợp protein gây ra phù. Ngoài ra, phù còn do tế bào gan bị viêm, xơ làm tăng áp lực tĩnh mạch chân dẫn đến phù. Phù trong bệnh viêm gan siêu vi B thường khu trú ở cẳng chân, rất hiếm khi phù ở mặt. Trong giai đoạn sau của bệnh, phù xảy ra ở cả vùng bụng mà y học gọi là cổ chướng.